Psychologie, geheugen en de hersenen
Wat is geheugen?
Het geheugen is een van de belangrijkste functies van de menselijke geest. Van het onthouden van fundamentele details over jezelf en je bestaan tot alledaagse feiten zoals wat je als ontbijt had of wat je favoriete kleur is, het geheugen informeert elk aspect van het menselijk leven. Als het geheugen functioneert zoals het hoort, biedt het essentiële informatie die onze dagelijkse handelingen ondersteunt. Wanneer het geheugen echter hapert, kan dit vaak een aanzienlijke negatieve invloed op ons leven hebben.
Bron: pexels.com
Herinneringen worden gevormd door complexe interacties in de hersenen en zijn essentieel voor alles, van taal tot relaties en dagelijkse taken. Hoewel het geheugen een belangrijke rol speelt in ons leven, is het niet onfeilbaar. Het geheugen kan gemakkelijk worden vervormd, beschadigd of anderszins gewijzigd, al dan niet opzettelijk. Hoewel we in ons dagelijks leven grotendeels op het geheugen kunnen vertrouwen, blijft het een onbetrouwbare informatiebron, vooral als het gaat om het minder recente verleden.
Historisch begrip van geheugen
Door de geschiedenis heen heeft het geheugen dichters, filosofen en andere denkers gefascineerd en geïnspireerd bij het onderzoek naar de manier waarop de geest werkt. Aangezien vragen over het geheugen een diepgaande betekenis hebben voor gerelateerde vragen over identiteit, vrije wil, taal en meer, is geheugen een belangrijk studiegebied geweest in zowel de kunsten als de wetenschappen.
In de oudheid werd herinnering vaak in verband gebracht met goddelijkheid, profetie en creativiteit. Filosofen beschouwden het geheugen vaak als een soort stempel op de hersenen, een vaste afdruk van ervaringen en kennis uit het verleden. Sommigen voerden ook aan dat leren in brede zin een proces is van het onthouden van dingen die we zijn vergeten - en dat deze herinneringen de bronnen zijn van verschijnselen als déjà vu en andere onverklaarbare gevoelens van vertrouwdheid. Wetenschappers en filosofen hebben duizenden jaren het geheugen bestudeerd in relatie tot de menselijke cognitie in een poging te begrijpen hoe we herinneringen aan onze ervaringen vormen en behouden.
Hoe de hersenen herinneringen maken
Herinneringen worden gevormd door een complexe reeks interacties in de hersenen, en er wordt nog veel onderzoek gedaan naar de manieren waarop de hersenen herinneringen vormen, opslaan en ophalen. Studies hebben aangetoond dat herinneringen de structuur van de hersenen kunnen veranderen door nieuwe synapsen te vormen en bestaande verbindingen te versterken. Verschillende neuronensembles zijn verantwoordelijk voor verschillende herinneringen.
Geheugen en slaap
Slaap speelt een belangrijke rol bij geheugenvorming. Hoewel er nog steeds onderzoeken gaande zijn naar de rol die slaap speelt in termen van geheugen, is de theorie dat slaap een cruciale tijd is waarin de gebeurtenissen van de dag worden verwerkt en herinneringen worden gevormd. In het bijzonder helpt slaap om herinneringen te consolideren en om langdurige herinneringen in de hersenen te vormen. Langdurig niet slapen, of regelmatig een suboptimale hoeveelheid slaap krijgen, kan een negatief effect hebben op de geheugenvorming en herinnering.
Bron: flickr.com
Langetermijn- versus kortetermijngeheugen
Een van de fundamentele verschillen tussen verschillende soorten herinneringen is het langetermijngeheugen versus het kortetermijngeheugen. Kortetermijngeheugen bestaat slechts voor een beperkte tijd, meestal slechts een paar minuten en soms slechts een paar seconden. Een voorbeeld van kortetermijngeheugen is de mogelijkheid om een telefoonnummer of adres op te zeggen dat u zojuist heeft gekregen. Bij kortetermijngeheugen gaat het niet om de langetermijnopslag of manipulatie van het geheugen, alleen om het op korte termijn bewaren ervan.
Langetermijngeheugen verwijst naar herinneringen die voor een lange periode worden bewaard, vaak voor onbepaalde tijd. Deze herinneringen worden geconsolideerd en gecodeerd in de hersenen, met verschillende soorten herinneringen die op verschillende locaties zijn opgeslagen. Hoewel het soms wordt vergeleken met technologische systemen zoals de harde schijf van een computer, is de opslag van langetermijngeheugens een complex proces dat nog niet volledig wordt begrepen. Herinneringen op lange termijn zijn nog steeds onderhevig aan het natuurlijke proces van vergeten, dat kan worden verzacht door regelmatig herinneringen op te roepen. Langetermijngeheugen omvat geheugencategorieën zoals expliciet geheugen, impliciet geheugen, episodisch geheugen, semantisch geheugen, procedureel geheugen en andere.
Bron: rawpixel.com
Expliciet versus impliciet geheugen
Zowel expliciet als impliciet geheugen zijn vormen van langetermijngeheugen. Expliciete herinnering wordt ook wel declaratief geheugen genoemd en omvat herinneringen die bewuste moeite kosten om terug te halen, of je nu specifieke details onthoudt, zoals je oude straatadres, of specifieke gebeurtenissen, zoals je eerste schooldag. Zelfs als de informatie gemakkelijk op te roepen is, vereist expliciet geheugen opzettelijke inspanning. Typen expliciet geheugen omvatten episodisch en semantisch geheugen.
Impliciet geheugen is daarentegen een vorm van langetermijngeheugen dat onbewust is en gebeurt zonder erover na te denken. Als je ooit naar huis bent gereden zonder bewust aan de aanwijzingen te denken of een honkbal hebt gegooid zonder je op je specifieke bewegingen te concentreren, heb je een impliciet geheugen gebruikt. Impliciet geheugen is vaak nauw verwant aan spiergeheugen en omvat vaak fysieke processen die zo vaak zijn voltooid dat er geen bewuste inspanning meer voor nodig is.
Episodisch geheugen
Episodisch geheugen is een soort expliciet langetermijngeheugen dat verwijst naar herinneringen aan bepaalde gebeurtenissen. Episodisch geheugen omvat algemene gebeurtenissen, zoals een verjaardagsfeestje of een eerste date, maar ook specifieke gevallen, vaak flitslichtherinneringen genoemd, van specifieke gebeurtenissen met een hoge emotionele weerklank, zoals een schietpartij op school of een terroristische aanslag.
Procedureel geheugen
Procedureel geheugen is een soort impliciet langetermijngeheugen, vaak met fysieke activiteit die door herhaling onbewust wordt. Voorbeelden van procedureel geheugen zijn fietsen of een honkbal gooien.
Bron: rawpixel.com
Topografisch geheugen
Topografisch geheugen verwijst naar geheugen dat te maken heeft met plaats en locatie. Mensen met een goed richtingsgevoel hebben een ontwikkeld gevoel voor topografisch geheugen, terwijl mensen die gemakkelijk verdwalen of gedesoriënteerd raken ermee worstelen. Topografisch geheugen kan verwijzen naar richtingen en locaties, maar ook naar visuele aanwijzingen zoals oriëntatiepunten en bekende instellingen.
Semantisch geheugen
Semantisch geheugen is een soort expliciet langetermijngeheugen. Het verwijst meestal naar verzamelde kennis, inclusief alles van informatie zoals het periodiek systeem der elementen tot de namen van je vrienden en alles daartussenin. Semantisch geheugen wordt vaak sterk bepaald door cultuur en ervaring, inclusief factoren als gezin, opleiding en beroep.
Werkgeheugen
Werkgeheugen is vergelijkbaar met kortetermijngeheugen, in die zin dat informatie slechts voor een korte tijd wordt opgeslagen. Er zijn echter een paar verschillen, met name dat werkgeheugen informatie kan manipuleren en interpreteren op een manier die kortetermijngeheugen niet kan.
Autobiografisch geheugen
Autobiografisch geheugen is een soort expliciet langetermijngeheugen. Het omvat meestal zowel episodisch als semantisch geheugen en wordt gebruikt om informatie over iemands soort en ervaringen te onthouden en te vertellen. Het kan zowel specifieke ervaringen als feiten en algemene informatie bevatten. Autobiografisch geheugen is een essentieel onderdeel van zelfzucht en identiteit.
Geheugen en kneedbaarheid
Hoewel we herinneringen vaak beschouwen als nauwkeurige afbeeldingen van dingen die in het verleden zijn gebeurd, kunnen herinneringen verrassend feilbaar zijn. Herinneringen kunnen in de loop van de tijd afnemen, waardoor ze vatbaar zijn voor verandering. Gebrek aan aandacht kan ook van invloed zijn op herinneringen, wanneer we denken dat we ons meer herinneren dan we in werkelijkheid deden door de details automatisch in te vullen. Herinneringen zijn ook buitengewoon gevoelig voor persoonlijke en culturele invloeden. Ooggetuigenverklaringen kunnen bijvoorbeeld vaak onbetrouwbaar zijn vanwege onbewuste vooringenomenheid. Evenzo kunnen herinneringen ook worden vervormd door onze emotionele toestanden en gevoelens.
Geheugen en vergeten
949 nummer
Verlies van geheugen en vergeetachtigheid kunnen vaak een teken zijn van een ernstige ziekte. Ziekten zoals de ziekte van Alzheimer en dementie kunnen een nadelige invloed hebben op het geheugen, en vaak het herinneringsvermogen ernstig in gevaar brengen. Geheugenverlies is vaak ook typerend voor het verouderingsproces in het algemeen, zelfs zonder andere daarmee samenhangende ziekten.
Andere ziekten zoals geheugenverlies en hyperthymesia kunnen het geheugen rechtstreeks beïnvloeden, of het nu gaat om herinneringen aan gebeurtenissen uit het verleden of over het zelf. Geheugenstoringen kunnen bijzonder slopend zijn omdat ze vaak leiden tot verwarring, desoriëntatie en onzekerheid, zelfs als patiënten verder gezond zijn.
Geheugen stimuleren
Hoewel verschillende mensen vaak verschillende geheugencapaciteiten hebben, kunnen individuen hun geheugenvaardigheden vaak verbeteren door gezamenlijke inspanning. Mnemonische technieken, soms de kunst van het geheugen genoemd, worden al eeuwen gebruikt om het geheugen te verbeteren, vooral bij het onthouden van lange teksten of uitgebreide lijsten met informatie. Deze technieken kunnen strategieën omvatten zoals het bouwen van een geheugenpaleis, waarbij bepaalde zinnen of feiten worden geassocieerd met locaties in een bekend huis of een bekende ruimte, of anderszins informatie associëren met visuele of ruimtelijke tekens.
Bron: rawpixel.com
Veranderingen in levensstijl kunnen ook helpen het geheugen te verbeteren. Studies hebben aangetoond dat een gezonde levensstijl, inclusief lichaamsbeweging en stressvermindering, het geheugen en de hersenfunctie kan verbeteren. Wetenschappers suggereren ook dat activiteiten zoals lezen, intellectuele inspanningen nastreven en het leren van nieuwe activiteiten en vaardigheden kunnen bijdragen aan het verbeteren of behouden van het geheugen. Simpele hersenoefeningen zoals Sudoku of kruiswoordpuzzels kunnen een soortgelijk effect hebben en helpen om de hersenen actief en betrokken te houden. Over het algemeen kan het geheugen vaak aanzienlijk worden verbeterd door te focussen op een gezonde levensstijl en de hersenen te betrekken bij verrijkende activiteiten.
Of u nu geïnteresseerd bent in het verbeteren van uw geheugen, hulp nodig heeft bij het beheren van onaangename herinneringen, of gewoon op zoek bent naar iemand om mee te praten, de online therapiediensten van BetterHelp zijn een geweldige plek om te beginnen. Neem vandaag nog contact op voor meer informatie en neem contact op met een van onze gekwalificeerde therapeuten.
Deel Het Met Je Vrienden: